Општи препораки за заштита од топлотен бран согласно Здраствениот акционен план за превенеирање на последиците од топлотните бранови врз здравјето на луѓето во Република Македонија:

• За време на топлиот период во денот (од 10 до 17ч.) да се избегнуваат напорни физички активности, вклучувајќи спорт и рекреативни активности. Неопходните работи да се завршуваат до 10ч или после 17ч.
• При неопходен престој на отворен простор најдете можности за почести одмори под сенка и избегнувајте директен престој на сонце.
• Да се носи светла и лесна облека (светлите бои ја рефлектираат светлината), а при директна изложеност на сонце, ставете заштитни очила и капа.
• Внесувајте големо количество течност (не чекајте да бидете жедни) почнувајќи од обичната вода за пиење, па до минерализирани безалкохолни пијалоци. Одбегнувајте алкохолни пијалоци и пијалоци кои содржат кофеин, како и екстремно ладни пијалоци.
• Останете во затворени климатизирани простории (обичните вентилатори не помагаат кога температурата е над 35⁰Ц). Затворете ги прозорците и ролетните во текот на денот, отворете ги навечер, кога температурата е пониска.
• Туширајте се со студена вода повеќе пати во текот на денот. Алтернативно, ставете ладни облоги и чувајте ги нозете во студена вода.
• Кога сте во своето возило, отворете го прозорецот за да овозможите вентилација на воздухот. Целосно затворените возила стануваат многу жешки. Не оставајте никого во возилото!
• Хроничните болни, посебно тие со срцеви, невролошки и белодробни болести, потребно е да бидат посебно дисциплинирани во однос на овие препораки и редовно да ја земаат својата терапија. За сите промени во здравствената состојба задолжително да го консултираат својот матичен доктор.
• Внесувајте помало количество храна. Избегнувајте  мрсна и  високо-калорична  храна и  храна  која  содржи поголемо количество шеќер.
• Пред употреба задолжитено миење на земјоделските (градинарските) производи (свеж зеленчук и овошје).
• Термички подготвената храна,веднаш да се конзумира по подготовката. Ако тоа не се направи, така подготвената храна да се стави во фрижидер на +8⁰Ц, а пред употребата да се загре на +100⁰Ц.
• Да се избегнуваат производи кои термички не се обработени (пр. мајонези од домашни јајца) и внимателна конзумација на сладолед и разни кремови.
• Ако чуствувате зашеметеност, слабост, вознемиреност или чувство на интензивна жед и главоболка, побарајте помош, преместете се во постудено место колку што е можно побрзо и измерете ја својата телесна температура.Веднаш напијте се вода или негазиран минерален пијалок, за да се рехидрирате.
• Ако имате болни грчеви во мускулите на нозете, рацете и стомакот, што побрзо одморете се на студено место и напијте се течност која содржи електролити. Лекарска помош е потребна ако топлотните грчеви траат подолго од еден час.
• Консултирајте се со својот доктор доколку почуствувате невообичаени симптоми или ако симптомите траат подолго време!
• Ако некој член од Вашето семејство или лице на кое помагате има топла и сува кожа или е во бесознание, веднаш повикајте 194! Додека се чека итната медицинска помош, префрлете го на студено место и ставете го во хоризонтална положба, подигнете му ги нозете и колковите, отстранете му ја гардеробата, воспоставете надворешно ладење (студени облози на вратот, пазувите и слабините, постојано ладете го и прскајте му ја кожата со вода); Мерете му ја телесната температура. Не давајте терапија; Ако лицето е во бессознание, не треба да лежи на грб, туку завртете го во странична положба.

Препораки за раководителите на пензионерски домови, центрите за долготрајна институционлна грижа и здраствените установи

• Да се почитуваат препораките за однесување при топло време дадени во едукативните материјали за општата популација. Установите (објектите) да се оддржуваат студени, а лицата во истите да бидат заштитени од топлина, да останат во ладно и да внесуваат доволно количество на течности.
• Следете ја внатрешната температура во Вашиот објект. Обезбедете барем една студена соба (на пр. соба со клима уред и температура пониска од 25⁰Ц). Овозможете пациентите (станарите) да поминуваат во студените делови (области, простории) по неколку часа дневно.
• Препорачајте на општиот доктор да направи ревизија на клиничкото водење особено на оние лица кои се ризични, како на пр. оние со хронични заболувања.
• Следете го внесувањето на течности, нудете (служете) безалкохолни и незасладени пијалоци.
• Следете им ја телесната температура, пулсот, крвниот притисок и хидратацијата.
• Внимавајте на рани знаци на топлотни болести и започнете соодветен третман.
• Информирајте и обучете ги вработените. По потреба зголемете го нивниот број.

Да го заштитиме здравјето на вработените во услови на топлотен бран!

КОРИСТЕЊЕ НА ЛИЧНИ ЗАШТИТНИ СРЕДСТВА

Работната облека да биде од лесна порозна ткаенина (од природни влакна, памук, лен) во  светла боја, а при работа на отворен простор - очила и капи. Отстранување на облека која го смалува потењето. Менување на облеката при значајно потење.

ЕДУКАЦИЈА ЗА ПРВА ПОМОШ НА РАБОТНОТО МЕСТО

Препознавање на симптоми за топлотно исцрпување или топлотен удар (исцрпеност, слабост, замор, главоболка, бледило, вртоглавица, повраќање, вознемиреност, конфузија, колапс, конвузлии, шок). 

Самопријавување на симптомите, грижа за колегите (будност за појава на симптоми).

Оние кои имаат појава на овие симптоми не смее да се дозволи да одат дома додека не се стабилизираат (најголемиот број на смртни случаи од топлотен удар се случуваат на пат за дома).

ВОНРЕДНИ СИСТЕМАТСКИ ПРЕГЛЕДИ

Специјалистот по медицина на труд ги изведува превентивните вонредни систематски прегледи за вулнерабилните групи на работници: постари работници, работници со прекумерна телесна тежина, бремени жени, хронични болни (со кардиоваскуларни, ендокринолошки,респираторни,бубрежни,хепатални,невролошки,гас-троинтестинални и др. заболувања).

Потребен е индивидуален пристап кон препораките и едукација, како и консултации со избраниот доктор за ординираната терапија или потребата од боледување.

ПРЕПОРАКИ ДО ЛОКАЛНИТЕ ВЛАСТИ ВО ОПШТИНИТЕ

Да се активираат јавните чешми и фонтани и истите да бидат во функција особено за време на појавата на топлотни бранови во летниот период.
Посебно внимание да се обрне во поглед на подигањето на смет, водоснабувањето и оддржувањето на чистотата на населените места.

Детални информации за превземање заштитни мерки од Фаза 2 може да се најдат на:

http://toplotnibranovi.mk/mk_faza1.asp   или

http://toplotnibranovi.mk/mk_preporaki_opsti.asp

SOS БЕСПЛАТЕН ТЕЛЕФОН- 02/32 21 902 (10-18h)