Aktiviteti Epidemiologjik në Republikën e Maqedonisë zbatohet në bazë të Ligjit për mbrojtjen e shëndetit, Ligjit për mbrojtjen e popullatës nga sëmundjet infektive, aktet nënligjore në këtë fushë, si dhe në bazë të programeve të miratuara nga Qeveria e Republikës së Maqedonisë.
AKTIVITETET:
- monitorimi, studimi dhe analiza e situatës epidemiologjike si dhe zgjidhjen e problemeve epidemiologjike lidhur me sëmundjet ngjitëse në komunat individuale dhe Shkupi në përgjithsi;
- mbledhja, përpunimi dhe analiza e aplikimeve dhe raporteve për sëmundjet infektive;
- mbledhja, përpunimi dhe analiza e aplikimeve për izolatet mikrobiologjike të shkaktarëve të sëmundjeve infektive
- përgatitja e programeve dhe planeve operacionale për parandalimin dhe çrrënjosjen e sëmundjeve ngjitëse;
- përgatitja e planeve operacionale në raste të rritjes së numrit të sëmundjeve infektive ose epidemive, me masa anti-epidemike dhe aktivitete për të gjithë veprimtarin shëndetsore;
- pjesëmarrja në përgatitjen e programeve të imunizimit vjetor dhe planeve operative, ofrimi i asistencës metodologjike, monitorimin e performancës, si dhe vlerësimin e imunizimit të detyrueshëm;
- pjesëmarrja në përgatitjen e programeve të imunizimit vjetor dhe planet operative, ofrimi i asistencës metodologjike, monitorimin e performancës , si dhe vlerësimin e imunizimit të detyrueshëm në raportet gjashtë-mujore dhe vjetore;
- parambrojtës dhe pas indikacioneve epidemiologjike dezinfektim, tymosje dhe çrrënjosje, si dhe kontrolln e njëjtë;
- Fondet për shërbimet TDÇ janë miratuar nga Byroja e barnave e R. së Maqedonisë (МСDC-Material Сафетѕ Дата Схеет), çertifikuar nga prodhuesit me përmbushjen e ISO 9001 dhe ISO 14001 dhe gjithçka sipas standartit
Në Repartin për Epidemiologji bëjnë pjesë edhe shërbimet për tymosje, dezinfektim dhe çrrënjosje.
AKTIVITETET:
Shërbimi për TDÇ është bërë sipas planit sistematik për parandalimin e obligueshëm për tymosje, dezinfektim dhe çrrënjosje. Monitorimi i zbatimit për parandalimin e obligueshëm të TDÇ shërbimeve të përdoruesve, dhe kryen kontrollimin sipas kërkesave të HACCP-sistemit principet për prodhimin e ushqimit të sigurt .
- Kryen :
dezinfektimin, tymosjen dhe çrrënjosjen në shtëpit publike, shtëpit parashkollore dhe shkollore.
Kryen TDÇ shërbime në raste të indikacioneve epidemiologjike, në përputhje me marrëveshjen e bashkëpunimit të biznesit dhe kërkesave të personave juridik dhe fizik, shfrytëzues të shërbimeve tona.
- Kryen:
TDÇ shërbime në restorante dhe objekte tjera për prodhime, përfitimin dhe ruajtjen e ushqimit, restorante dhe kafene, ndërtesat e banimit (shtëpit individuale ose ndërtesa për jetes kolektive), lokalet afariste, fabrikë të prodhimit dhe depo.
- Kryen:
Larjen në zonat të qytetit të Shkupit dhe të gjitha komunave në Republikën e Maqedonisë ( sipas kërkesës të subjekteve fizike ose juridike) nga fusha e sigurimit të parandalimit të TDÇ dhe atë:
1. Dezinfektimi është aktivitet e cila përfshin më shumë aktivitete dhe procedura për: shkatërrimin, ndalimin e rritjes dhe shumëzimin e mikroorganizmave patogjene në sipërfaqjen e paprekur të trupit, në sekretimin dhe ekskretimin e lëndës, materialeve dhe në hapësirën apo shmangien e numrit të madh të mikroorganizmave.
2. Tymosja është aktivitet e cila përfshin më shumë aktivitete dhe proçedura për zvogëlimin e popullatës të insekteve të dëmshme të paktën deri te pragu i dëmtimit, për ndalimin e rritjës së tyre dhe parandalimin e përhapjes së tyre të mëtejshëm ose për shkatërrimin komplet të popullatës së pranishme të dëmshme anëtar bartës (Arthopoda) të cilat transmetojnë sëmundje infektive ose parazitojnë në trupin e njeriut, shkaktojnë reaksione alergjike, Ata kanë një efekt toksik është krejtësisht e padëshirueshme për njeriun sepse janë të destinuara, apo shqetësuese ose janë dëmtues të hambarëve në depo, kapanoneve për drithëra dhe objekteve për ruajtjen e ushqimit.
3. Shkatërrimin e buburrecave, milingonave, furrtareve të zeza, pleshtave, grerëzave, heteropterave dhe llojeve të tjera të insekteve të cilat janë vektorë – transmetues të sëmundjeve infektive tek njerëzit.
4. Shkatërrimi i mushkonjave
Për shkatërimin e plotë të këtyre insekteve të cilat janë të dëmshme për njeriun dhe janë shkaktar të njohur të epidemive të ndryshme, egzistojnë disa principe:
- Trajtim larvicid, për të shkatërruar larvat e mushkonjave, duke përdorur larvicide biologjike dhe kimike, miratuar nga Ministria e Shëndetësisë - Byroja e barnave.
- Trajtim adulticid për shkatërrimin e mushkonjave të rritura në vendet ku ato janë të mbajtura (vende për shëtitje, parqe, gjethe të dendura dhe etj.)
- Tymosje kopshtare ku trajtimet kryhen me stërpikje, spërkatje, zbehje, që zbatojn proçesin LV të ftohtë dhe ULV proçes të ngrohtë ose të ftohtët ku përdoren dy gjenerator aerosol,
Qasja procedurale fillon në orët e hershme të mëngjesit, nga ora 04 deri në ora 06, ose sipas mundësive ne orët e mbrëmjes nga ora 19 deri në ora 21, kur aktiviteti i mushkonjave është maksimale.
- Kombinimi nga trajtimi larvicid dhe adulticid është zgjidhje e drejtë për mbrojtjen nga mushkonjat në ambientet urbane dhe periferike.
Të gjitha aktivitetet në drejtim të kësaj mase të mbrojtjes kundër mushkonjave, janë të definuara në programin dhe planin e përcaktuar të Qendrës për Shëndet Publik Shkup dhe në bazën e të gjitha karakteristikave biologjike, ekologjike dhe meteorologjike të terrenit me të cilin është kryer tymosja.
3. Çrrënjosja është një aktivitet që përfshin shumë aktivitete dhe një grup i procedurave për të reduktuar popullatën e brejtësve të dëmshëm nën nivelin e dëmtimit. Pengojnë përhapjen e tyre ose shkatërrimin e plotë të popullsisë aktuale të brejtësve të dëmshëm të cilat janë burime natyrore dhe transmetues të shkaqeve të sëmundjeve infektive apo dëmtuesit e hambarit ose brejtësve në dyqane, kapanot për drithëra dhe objektet ushqimore.
5.Larja është një aktivitet që përfshin:
Shkatërrimin e insekteve me helme shumë të forta (Т+) në gjendje të gaztë.
Për shkak të rrezikut të lartë dhe larjes jashtëzakonisht toksike, larja kryhet vetëm nga ekipet e specializuara të shëndetësisë të vlefshme të cilët e kanë regjistruar veprimtarin e tyre dhe kanë miratim nga Ministria e Shëndetësisë.
Përparësit e tymosjes janë:
- Tymosje shumë efektive
- Vepron në të gjitha format e zhvillimit dhe formave të insekteve
- Procedura më e shpejtë për shkatërrimin e insekteve të dëmshme dhe mbrojtjen e produkteve dhe objekteve
- Mundet të trajtohen edhe mallra të mbështjellura dhe lëndë pa shkatërrimin e tyre
- Në larjet nuk ka mbeturina në mallra ose lëndët të cilët janë trajtuar në këtë mënyrë (ata mbeten të sigurta për t’u përdorur)
Larja kryhet në ambientet të mbyllura me vulosjen e detyrueshme të njëjtën me qëllim që gjatë ekspozimit të mos vijë deri te humbja e gazit - larjes.
Larja mundet të zbatohet dhe nën gaz – fleta të ngjeshura në objektin e vetëm ose jashtë saj.
Më e rekomanduar dhe më praktike është larja në: paleta me lloje të ndryshme të mallrave (letër, juta, polietilenike, letër varaku dhe të ngjashme) kapanoneve për grurin ( grurë, oriz, thjerëza dhe të ngjashme) .