Menaxhimi i mbeturinave urbane – domosdoshmëri për një Shkup të pastër dhe të shëndetshëm

Menaxhimi i duhur i mbeturinave urbane është thelbësor për ruajtjen e mjedisit dhe shëndetit publik në qytetin e Shkupit. Hedhja e pakontrolluar e mbeturinave ndikon drejtpërdrejt në ndotjen e tokës, ujit dhe ajrit, duke krijuar kushte të favorshme për shumimin e baktereve, parazitëve dhe insekteve – bartës të sëmundjeve të rrezikshme si dizenteria, hepatiti A, kolera dhe infeksionet respiratore.

Nga aspekti mjedisor, grumbullimi dhe trajtimi i gabuar i mbeturinave kontribuon në degradimin e tokës, ndotjen e lumenjve dhe përkeqësimin e cilësisë së ajrit. Djegia e pakontrolluar e tyre çliron substanca të rrezikshme, si dioksinat dhe furanet, të cilat mund të shkaktojnë sëmundje të frymëmarrjes, reaksione alergjike dhe, në raste të caktuara, edhe sëmundje kancerogjene.
Mospastrimi në kohë i kontejnerëve dhe mbeturinave nga NP Higjiena Komunale – Shkup është një ndër faktorët kryesorë të krijimit të kësaj situate. Këto pamje u bënë të dukshme në lagjen Çair dhe në disa zona të tjera të qytetit, ku mbeturinat ishin shpërndarë jashtë kontejnerëve dhe përreth hapësirave publike, duke paraqitur një rrezik real për përhapjen e infeksioneve.
Qentë dhe macet endacake e përkeqësojnë situatën duke shpërndarë mbeturinat, ndërsa kushtet klimatike me reshje favorizojnë përhapjen e aromave të pakëndshme.
Qendra e Shëndetit Publik Shkup rekomandon:
✅ Të përmirësohet menaxhimi dhe të bëhet largimi i rregullt i mbeturinave nga NP Higjiena Komunale – Shkup në të gjitha lagjet;
✅ Të riparohen dhe të mbyllen kapakët e kontejnerëve;
✅ Të pastrohen dhe dezinfektohen rregullisht hapësirat përreth pikave të grumbullimit;
✅ Të caktohen pika të veçanta për hedhjen e mbetjeve inerte dhe të ndërtimit, duke vendosur sinjalizime të qarta ndaluese.
Qendra e Shëndetit Publik Shkup apelon për reagim të menjëhershëm nga NP Higjiena Komunale – Shkup dhe bashkëpunim të qytetarëve për të parandaluar përsëritjen e kësaj gjendjeje dhe për të garantuar një mjedis të pastër dhe të sigurt për të gjithë.
???? Fotot e dërguara nga qytetarët në lagjen Çair – Shkup, pasqyron gjendjen alarmante me grumbullimin dhe shpërndarjen e mbeturinave urbane.
---
Управување со урбаниот отпад – неопходност за чисто и здраво Скопје
Соодветното управување со урбаниот отпад е клучно за заштита на животната средина и јавното здравје во градот Скопје. Нерегулираното исфрлање на отпадот директно влијае врз загадувањето на почвата, водата и воздухот, создавајќи поволни услови за размножување на бактерии, паразити и инсекти – носители на заразни болести како дизентерија, хепатит А, колера и респираторни инфекции.
Неправилното собирање и третирање на отпадот придонесува за деградација на животната средина и намалување на квалитетот на воздухот. Согорувањето на отпадот ослободува штетни супстанции како диоксини и фурани, кои можат да предизвикаат хронични заболувања, алергии, па дури и карцином.
Нередовното собирање на отпадот од страна на ЈП Комунална Хигиена – Скопје е еден од главните фактори што ја предизвикуваат оваа состојба. Ова беше особено видливо во населбата Чаир, каде отпадот беше расфрлан околу преполнетите контејнери, што претставува сериозна закана по јавното здравје.
Уличните кучиња и мачки дополнително ја влошуваат состојбата, а врнежливото време ја засилува појавата на непријатни мириси и загадување на воздухот.
Препораки од Центар за јавно здравје Скопје:
✅ Да се подобри управувањето и редовното собирање на отпад од страна на ЈП Комунална Хигиена – Скопје во сите населби;
✅ Да се обезбедат затворени и функционални капаци на контејнерите;
✅ Да се чисти и дезинфицира редовно просторот околу контејнерите;
✅ Да се воспостават одделни локации за градежен и инертен отпад со јасна сигнализација за забрана.
Центарот за јавно здравје Скопје апелира за итна реакција од ЈП Комунална Хигиена – Скопје и повикува на свесност и одговорност кај граѓаните за да се спречат вакви појави и да се овозможи здрава и чиста животна средина за сите скопјани.
???? Фотографиите испратени од граѓани во населбата Чаир – Скопје, која ја прикажува алармантната состојба со отпадот и неговото ширење околу контејнерите.