Dita Botërore e parandalimit të vetëvrasjeve

10-shtatori

Dita Botërore e parandalimit të vetëvrasjeve, në 10 shtator është organizuar nga shoqata Ndërkombëtare për parandalimin nga vetëvrasja. Qëllimi i kësaj dite është që ta ris ndërgjegjësimin në të gjithë botën si vetëvrasja mundet të parandalohet.

Vetëvrasjet janë një ndër 20 shkaqet kryesore të vdekjes për shkak të vetëvrasjes, gjithsej për të gjitha moshat në botë. Çdo vit më shumë se 800 000 persona vdesin për shkak të vetëvrasjes. Një vetëvrasje ndodh në çdo 40 sekonda. Vetëvrasjet në disa vende janë një ndër tre shkaqet kryesore për vdekje të personave prej moshës 15-44 vjeç dhe shkaku i dytë kryesor i vdekjes te personat prej moshës 10-24 vjeç. Këto të dhëna nuk i përfshijnë përpjekjet për vetëvrasje.  

Numri i përpjekjeve për vetëvrasje mundë të jetë më i madh se numri i vetëvrasjeve (10,20 apo më shumë , sipas disa hulumtimeve). Numri i vdekjeve nga vetëvrasjet në R. Maqedonisë është 167 në vitin 2009 dhe 122 në vitin 2010 (të dhënat e fundit). Ajo paraqet një shkallë prej 8,1/100000 dhe 5,9/100000 banorë në R. Maqedonisë në vitin 2009 dhe 2010 respektivisht.

Çrregullimet shpirtërore kryesisht depresioni dhe çrregullimi nga keqpërdorimi i alkoolit, dhuna, humbjet gjatë jetës, janë një faktor i zakonshëm për vetëvrasjet. Të parët për faktor të rrezikshëm për vetëvendosje në Evropë dhe Amerikën e veriut , ndërsa në vendet e Azisë implusiviteti luan një rol të rëndësishëm. Vetëvrasja është kompleks dhe përfshinë faktor psikologjik, social, biologjik, kulturor dhe mjedise tjera. Kufizimi i qasjes në mjetet e zakonshme dhe metodat për vetëvrasje të qëllimshme si p.sh. pesticidet armë zjarri,trajnimi i personave që vuajnë nga rregullimet mendore dhe përdorimi i substancave psikoaktive, përmirësimi i qasjes në shërbimet mjekësore dhe sociale dhe lajmërim për vetëvrasje me ndihmën e mediumeve, janë strategji të dobishme për parandalimin nga vetëvrasjet.   Ekzistojnë dëshmi bindëse për atë se parandalimi adekuat dhe kurimi nga depresioni dhe keqpërdorimi i alkoolit dhe substancat psikoaktive mund ta zvogëlojnë nivelin e vetëvrasjeve s[ bashku me ata të cilët kanë tentuar që të vetëvriten. Më gjerë në botë nuk i është dhënë parandalimi nga vetëvrasja për shkak të mungesës së vetëdijes për vetëvrasje, si problem të rëndësishëm si dhe për shkak të ekzistencës së tabus në shoqëri të diskutohet hapur në lidhje me të. Vetëm në disa vende parandalimi nga vetëvrasja është përfshirë në mesin e prioriteteve të tyre. E qartë është se parandalimi nga vetëvrasja kërkon ndërhyrje dhe jashtë sektorit të shëndetësisë, duke i përfshirë edhe sektoret e shëndetësisë dhe jo shëndetësisë, siç janë arsimimi, policia,sektori i punës ,drejtësisë,religjionit,politikës,mediumet.