PCR – тест за Covid-19 PCR-test për Covid-19 PCR - test of Covid-19 |
Tel: 02/3298-269 02/3298-667 lokal 186 |
email: covid.cjz@cph.mk |
![]() |
Карцином на грло на матка Брошура
Карцином на грло на матка Постер
Од денес 08.05.2023 во општина Битола почнува дератизација на шахтите од страна на ДДД Служба, Центар за Јавно Здравје Скопје |
Pjesëmarrje
Vizitat e sotshme: | 1696 |
Vizitat (këtë muaj): | 41066 |
Vizitat (këtë vit): | 228923 |
Vizitat (totale): | 1222465 |
Reagime
Të nderuar,
Do të na ndihmoni shumë në qëllimin që të jemi më të mirë dhe më efektiv në punën tonë nëse komentet tuaja, sugjerimet dhe ankesat i shkruani në formularët e mëposhtëm (Ankesë dhe Pyetësorë) dhe ato i dërgoni në E-Mail adresën vijuese: info@cph.mk
Trashësia dhe mbipesha
Faktet kryesore:
- Trashja në botë është rritur më shumë se dyfish nga viti 1980;
- Në vitin 2014 më shumë se 1,9 miliard të rritur, më të moshuar se 18 vjeç , janë me mbi peshë. Nga ato 600 milion janë të trashë;
- 39% nga popullsia e pjekur të moshës mbi 18 vjeç, janë me mbi peshë, ndërsa 13% janë të trash , në vitin 2014;
- Shumica e popullsisë në botë që jeton në vende ku mbipesha dhe trashja vrasin më shumë njerëz se sa kequshqyerja;
- 42 milion fëmijë më të vogël se 5 vjeç , janë me mbi peshë apo të trashë, në vitin 2013 ;
- Trashja mundë të parandalohet.
Mbi pesha dhe trashja definohen si akumulim i parregullt apo yndyra të tepërta të cilët mund ta dëmtojnë shëndetin.
Body mass index-от, BMI, është indeks që zakonisht përdoret klasifikimin e mbi peshës dhe trashjes te të rriturit. Ajo definohet si pesha e personit në kilogram e ndarë në metër katror (kg/m2).
Definicioni i OBSH-së është:
BMI më e lartë apo njëjtë në 25 është mbi pesha , dhe
BMI më e lartë apo njëjtë në 30 është trashja.
Çka e shkakton trashjen dhe mbipeshën
Shkaku kryesor i trashjes dhe mbipeshës është një çekuilibër i energjisë ose çekuilibër mes kalorive të konsumuara dhe të përdorura. Globalisht ekziston:
- Rritja e futjes së ushqimit të pasuruar me nivel të lart të yndyrave, dhe
- Rritja e jo aktiviteteve fizike për shkak të: rritja e mënyrës së transportit dhe urbanizim i rritur.
Cilat janë pasojat më të shpeshta shëndetësore të mbipeshës dhe trashësisë?
Rritja e BMI është faktor i rrezikut për sëmundjet jo ngjitëse të cilat janë:
sëmundjet kardiovaskulare (kryesisht sëmundje të zemrës dhe sëmundjet ishemike cerebrovaskulare), të cilët janë shkaqe kryesore të vdekjes në vitin 2012;
diabeti;
çrregullime e muskujve skeletor (sidomos osteortritot) dhe
disa lloje të kancerit (të endometral , gjirit dhe zorrës së trash).
Rreziku nga sëmundjet jo ngjitëse rritet me rritjen e BMI.
Trashja te fëmijët është e lidhur me rritje të mundshme për trashësi, vdekje e parakohshme dhe personat me aftësi të kufizuar në moshën e rritur.
Përreth rreziqeve në të ardhmen, fëmijët e trashë kanë vështirësi në frymëmarrje, rritje të rrezikut të frakturave, hipertension, shenjat e hershme të sëmundjeve kardiovaskulare, rezistenca e insulinës dhe pasojat psikologjike.
Si mund të parandalohet mbi pesha dhe trashësia?
Në nivelin individual njerëzit munden:
üta kufizojnë futjen e yndyrave dhe sheqernave;
üta rrit konsumimin e pemëve dhe perimeve , si dhe bimët bishtajore;
ütë kenë aktivitete të rregullta fizike (60 minuta në ditë për fëmijë dhe 150 minuta për të rriturit).
Në nivelin social, është e rëndësishme:
üMbështetja e individëve në vazhdimësi në nivel individual, përmes angazhimit të qëndrueshëm politik dhe bashkëpunimi i anëve publikë dhe privatë dhe
üZgjedhja e aktiviteteve fizike të rregullta dhe ushqim i shëndetshëm të jetë i pranueshme dhe i arritshëm për të gjithë, sidomos për njerëzit më të varfër .
üIndustria e prodhimtarisë mundë të ketë rol të rëndësishëm në promovimin e ushqimit përmes:
üZvogëlimin e përmbajtjes së yndyrave, sheqerit dhe kripës në ushqimin e prodhuar.
Mars , 2016
Burimi: OBSH
Përgatiti : Branka Krstev
|
![СЕОПФАТЕН ПРИСТАП ЗА ПРЕСТАНУВАЊЕ СО ПУШЕЊЕТО ЗА ЗЕМЈИТЕ ОД ЗАПАДНИОТ БАЛКАН И МАЛТА СЕОПФАТЕН ПРИСТАП ЗА ПРЕСТАНУВАЊЕ СО ПУШЕЊЕТО ЗА ЗЕМЈИТЕ ОД ЗАПАДНИОТ БАЛКАН И МАЛТА](http://cph.mk/~centar/images/lofthumbs/150x130/ftp/Aktivnosti/2024/Nikotin/1719399059154.jpg)
![ОУ Самуил Фрашери с. Глумово Скопје Сарај ОУ Самуил Фрашери с. Глумово Скопје Сарај](http://cph.mk/~centar/images/lofthumbs/150x130/ftp/Aktivnosti/2024/Ou_Sami_Frasheri_s._Glumovo_Skopje_Saraj_2.jpg)
![Работилница во врска со препознавање на жртви на трговија со луѓе/деца во Северна Македонија Работилница во врска со препознавање на жртви на трговија со луѓе/деца во Северна Македонија](http://cph.mk/~centar/images/lofthumbs/150x130/ftp/Aktivnosti/2024/Работилница_во_врска_со_препознавање_на_жртви_на_трговија_со_луѓедеца_во_Северна_Македонија.jpg)
![СУГС - ЗЕФ ЛУШ МАРКУ СПИ - Л. ХИГИЕНА СУГС - ЗЕФ ЛУШ МАРКУ СПИ - Л. ХИГИЕНА](http://cph.mk/~centar/images/lofthumbs/150x130/ftp/Aktivnosti/2024/SUGS_-_ZEF_LUSH_MARKU_SPİ-_L._HİGİENA_4.jpg)
![СМУГ Скопје Панче Караѓозов - СПИ СМУГ Скопје Панче Караѓозов - СПИ](http://cph.mk/~centar/images/lofthumbs/150x130/ftp/Aktivnosti/2024/SMUG_Skopje_Pançe_Karagjozov_-_SPİ3.jpg)
![ООУ. Братство - Карпош ООУ. Братство - Карпош](http://cph.mk/~centar/images/lofthumbs/150x130/ftp/Aktivnosti/2024/ОУ_Братство.jpg)
![СУГС Ѓорѓи Димитров -1. Хигиена, зависност од псих. Супстанции СУГС Ѓорѓи Димитров -1. Хигиена, зависност од псих. Супстанции](http://cph.mk/~centar/images/lofthumbs/150x130/ftp/Aktivnosti/2024/Ѓорѓи_Димитров/2503_2.jpg)
![ЈДГУ.Цвет 2 Тафталиџе Карпош ЈДГУ.Цвет 2 Тафталиџе Карпош](http://cph.mk/~centar/images/lofthumbs/150x130/ftp/Aktivnosti/2024/TAFTALIDZE_2.jpg)
![JDGU. Majski Cvet 1 JDGU. Majski Cvet 1](/~centar/ftp/Aktivnosti/2024/unnamed_1.jpg)
![СУГС СУГС](http://cph.mk/~centar/images/lofthumbs/150x130/ftp/1706780700142.jpg)
![Старски Дом Старски Дом](/~centar/ftp/SLIKI/Starski%20Domovi/1703748428805.jpg)
![ЈОУДГ ЈОУДГ](http://cph.mk/~centar/images/lofthumbs/150x130/ftp/1702909495237.jpg)
![СГГУГС СГГУГС](http://cph.mk/~centar/images/lofthumbs/150x130/ftp/1702909601370.jpg)
![Учество на одделение на социјална медицина на семинар “Здравствен систем и правичност” Учество на одделение на социјална медицина на семинар “Здравствен систем и правичност”](http://cph.mk/~centar/images/lofthumbs/150x130/ftp/IMG_20231214_111446.jpg)
![СУГС СУГС](http://cph.mk/~centar/images/lofthumbs/150x130/ftp/viber_image_2023-11-22_14-02-38-946.jpg)
![Спортска гимназија Спортска гимназија](http://cph.mk/~centar/images/lofthumbs/150x130/ftp/1698997050610.jpg)
![Активности, ЈЗУ ЦЈЗ - Скопје Активности, ЈЗУ ЦЈЗ - Скопје](http://cph.mk/~centar/images/lofthumbs/150x130/ftp/viber_image_2023-10-10_13-57-50-986.jpg)
![СУГС СУГС](http://cph.mk/~centar/images/lofthumbs/150x130/ftp/viber_image_2023-10-03_12-20-28-216.jpg)
![Едукација за заштита од комарци Едукација за заштита од комарци](http://cph.mk/~centar/images/lofthumbs/150x130/ftp/градинка.jpg)
![СУГС СУГС](/~centar/ftp/SLIKI/Schools/Сугс%20Никола%20Карев%20Карпош,Скопје/20230316_123625.jpg)
![Старски Дом Миркоски Аеродром, Скопје Старски Дом Миркоски Аеродром, Скопје](/~centar/ftp/SLIKI/Starski%20Domovi/20230510_093649.jpg)
![ООУ ООУ](/~centar/ftp/SLIKI/Schools/Ou%2026%20Juli%20Shuto%20Orizari/20230508_093118.jpg)
![СУГС СУГС](http://cph.mk/~centar/images/lofthumbs/150x130/ftp/IMG44f70f93aa302df4868995c953b0db8bV.jpg)
![СУГС СУГС](http://cph.mk/~centar/images/lofthumbs/150x130/ftp/IMG-0c2d3f357069d3efb6ece21ffdd4c3a1-V.jpg)
![ДСУЛУД ДСУЛУД](http://cph.mk/~centar/images/lofthumbs/150x130/ftp/IMG-a018b6262247c1108cfd7b002171a280-V.jpg)
![СУГС СУГС](/~centar/ftp/SLIKI/Schools/Сугс%20Лазар%20Танев/ltk2.jpg)
![СУГС СУГС](/~centar/ftp/SLIKI/Schools/Сугс%20Ѓорѓи%20Димитров/gd2.jpg)
![СУГС СУГС](http://cph.mk/~centar/images/lofthumbs/150x130/ftp/shj2.jpg)
![СУГС СУГС](http://cph.mk/~centar/images/lofthumbs/150x130/ftp/shkolle-shkup.jpg)
![СУГС СУГС](http://cph.mk/~centar/images/lofthumbs/150x130/ftp/SLIKI/Schools/arsjvkv.jpg)
![ООУ ООУ](http://cph.mk/~centar/images/lofthumbs/150x130/ftp/R20221103_111333.jpg)
![СУГС – Асуц СУГС – Асуц](http://cph.mk/~centar/images/lofthumbs/150x130/ftp/293053691_444385647695581_3628382614730111521_n.jpg)
![Комарци-векторски предизвик за јавното здравје во С. Македонија и пошироко Комарци-векторски предизвик за јавното здравје во С. Македонија и пошироко](http://cph.mk/~centar/images/lofthumbs/150x130/ftp/Aktivnosti/2022/sl.1.jpg)
![ООУ ООУ](http://cph.mk/~centar/images/lofthumbs/150x130/ftp/SLIKI/Schools/20220512_100627.jpg)
![СУГС - Гимназија СУГС - Гимназија](http://cph.mk/~centar/images/lofthumbs/150x130/ftp/orce4_СУГС_Орце_Николов_-_Зградата.jpg)
![СЕТУ - Стручно СЕТУ - Стручно](http://cph.mk/~centar/images/lofthumbs/150x130/ftp/mhp6.jpg)
![СУГС – Стручно СУГС – Стручно](http://cph.mk/~centar/images/lofthumbs/150x130/ftp/Dimitar_Vlahov.jpg)
![ОУ ОУ](http://cph.mk/~centar/images/lofthumbs/150x130/ftp/20220328_090448.jpg)
![ОУ ''Кирил и Методиј'' - с.Кучевиште, Чучер Сандево, Скопје ОУ ''Кирил и Методиј'' - с.Кучевиште, Чучер Сандево, Скопје](http://cph.mk/~centar/images/lofthumbs/150x130/ftp/eebad02b9c5415f9ba153e4096437663_XL.jpg)
![ОУ ОУ](http://cph.mk/~centar/images/lofthumbs/150x130/ftp/fr.jpg)
![Старски Дом Старски Дом](/~centar/ftp/SLIKI/Starski%20Domovi/20230510_093649.jpg)
![dhjetore2021 dhjetore2021](http://cph.mk/~centar/images/lofthumbs/150x130/ftp/tek_akt/MK/2021/vakc_akt/vakc1.jpg)
![Aktivitete Dhjetore 2019 Aktivitete Dhjetore 2019](http://cph.mk/~centar/images/lofthumbs/150x130/ftp/Aktivnosti/2019/dek2019/dekemvri1.jpg)
![Aktivitete Nentore 2019 Aktivitete Nentore 2019](http://cph.mk/~centar/images/lofthumbs/150x130/ftp/Aktivnosti/2019/noemv2019/noemvri1.jpg)
![Активности октомври 2019 Активности октомври 2019](http://cph.mk/~centar/images/lofthumbs/150x130/ftp/tek_akt_sliki/2019/Lisice2.jpg)
![Aktivitete tetore 2019 Aktivitete tetore 2019](http://cph.mk/~centar/images/lofthumbs/150x130/ftp/Aktivnosti/2019/oktomvri2019/image3.jpg)
![Aktivitete tetore 2019 Aktivitete tetore 2019](http://cph.mk/~centar/images/lofthumbs/150x130/ftp/Aktivnosti/2019/oktomvri2019/SRZ1.jpg)
![Aktivitete shtatore 2019 Aktivitete shtatore 2019](http://cph.mk/~centar/images/lofthumbs/150x130/ftp/tek_akt_sliki/2019/promocija2.jpg)
![31 Maji 31 Maji](http://cph.mk/~centar/images/lofthumbs/150x130/ftp/tek_akt/MK/sliki/31Maj.jpg)
![crnice shq crnice shq](http://cph.mk/~centar/images/lofthumbs/150x130/ftp/Aktivnosti/2019/maj2019/florija.jpg)
![Labos Labos](http://cph.mk/~centar/images/lofthumbs/150x130/ftp/tek_akt_sliki/2019/Labos.jpg)
![Hasan Prishtina Hasan Prishtina](http://cph.mk/~centar/images/lofthumbs/150x130/ftp/Aktivnosti/2019/HasanPrishtina.jpg)
![Национален Форум за Здравство Национален Форум за Здравство](http://cph.mk/~centar/images/lofthumbs/150x130/ftp/Aktivnosti/2019/NacForumZdravstvo.jpg)
![Pance Karagjoyov Pance Karagjoyov](http://cph.mk/~centar/images/lofthumbs/150x130/ftp/PanceKaragozov.jpg)
![Saraj Shkup Saraj Shkup](/~centar/ftp/saraj1.jpg)
![ШАИП ЈУСУФ- СКОПЈЕ ШАИП ЈУСУФ- СКОПЈЕ](/~centar/ftp/Aktivnosti/2018/Promocija%20noemvri/Shaip%20Jusuf%20Skopje/ShJ1.jpg)
![СУГ Васил Антевски Дрен СУГ Васил Антевски Дрен](/~centar/ftp/Aktivnosti/2018/Promocija%20noemvri/Vasil%20Antevski%20Dren/sl1.jpg)
![27 Shtator 2018, QT Grand Plaza 27 Shtator 2018, QT Grand Plaza](/~centar/ftp/Aktivnosti/2018/27sept/27%20sept.jpg)
![Perparimi i shendetit tek personat e moshuar Perparimi i shendetit tek personat e moshuar](/~centar/ftp/tek_akt/MK/2018/stri%20lica/stari%20lica.jpg)
![31 MAJ, DITA BOTERORE PA DUHAN 2018 31 MAJ, DITA BOTERORE PA DUHAN 2018](http://cph.mk/~centar/images/lofthumbs/150x130/ftp/Aktivnosti/2018/Sv_den_bez_tutun/bez_tutun2.jpg)
![PERDORIMI I SUBSTANCAVE PSIHOAKTIVE TEK POPULLATA E GJERE NE REPUBLIKEN E MAQEDONISE,2017 PERDORIMI I SUBSTANCAVE PSIHOAKTIVE TEK POPULLATA E GJERE NE REPUBLIKEN E MAQEDONISE,2017](http://cph.mk/~centar/images/lofthumbs/150x130/ftp/Aktivnosti/2017/press.jpg)
![Komunikimi me mediumet Komunikimi me mediumet](http://cph.mk/~centar/images/lofthumbs/150x130/ftp/tek_akt_sliki/2016/cigari.jpg)
![Кomunikimi me mediumet Кomunikimi me mediumet](http://cph.mk/~centar/images/lofthumbs/150x130/ftp/tek_akt_sliki/2016/otkazi_cigari.jpg)
![Edukimi shëndetësorë tetorë-dhjetorë 2015 Edukimi shëndetësorë tetorë-dhjetorë 2015](http://cph.mk/~centar/images/lofthumbs/150x130/ftp/tek_akt_sliki/2015/akt_4kvart_2015.jpg)
![Edukim shëndetësor korrik, gusht, shtator 2015 Edukim shëndetësor korrik, gusht, shtator 2015](http://cph.mk/~centar/images/lofthumbs/150x130/ftp/1s.jpg)
![Komunikim me mediumet Komunikim me mediumet](http://cph.mk/~centar/images/lofthumbs/150x130/ftp/tek_akt_sliki/2015/sestri_doktori.jpg)
![edukimi shendetesor kuartali i dyte 2015 edukimi shendetesor kuartali i dyte 2015](http://cph.mk/~centar/images/lofthumbs/150x130/ftp/tek_akt/MK/2015/sliki/vtor_kvartal_2015.jpg)
![Edukimi shendetesor, janar-mars 2015 Edukimi shendetesor, janar-mars 2015](http://cph.mk/~centar/images/lofthumbs/150x130/ftp/tek_akt/MK/2015/sliki/jan_mart_2015.jpg)
![6 mars 2015 6 mars 2015](/~centar/ftp/tek_akt/MK/2015/6mart/6%20mart.jpg)
![Komunikimi me mediumet Komunikimi me mediumet](http://cph.mk/~centar/images/lofthumbs/150x130/ftp/tek_akt_sliki/2015/pusenje16022015.jpg)
![Edukimi shendetesor, dhjetor 2014 Edukimi shendetesor, dhjetor 2014](http://cph.mk/~centar/images/lofthumbs/150x130/ftp/tek_akt_sliki/2014/dek_2014.jpg)
![Komunikimi me mediumet Komunikimi me mediumet](http://cph.mk/~centar/images/lofthumbs/150x130/ftp/tek_akt_sliki/2015/dnevnik_online1.jpg)
![Takim pune per keshilltaret nga Keshillimorja per QKTV, Shkup 19 dhjetor 2014 Takim pune per keshilltaret nga Keshillimorja per QKTV, Shkup 19 dhjetor 2014](http://cph.mk/~centar/images/lofthumbs/150x130/ftp/tek_akt_sliki/ddst.jpg)
![Edukimi shendetesor, nentor 2014 Edukimi shendetesor, nentor 2014](http://cph.mk/~centar/images/lofthumbs/150x130/ftp/pocetna/kontrac_mladi_2014/zdr_ed_noemvr_2014.jpg)
![Komunikimi me mediat Komunikimi me mediat](http://cph.mk/~centar/images/lofthumbs/150x130/ftp/tek_akt_sliki/2014/mladiPusenje1.jpg)
![Komunikimi me mediumet Komunikimi me mediumet](http://cph.mk/~centar/images/lofthumbs/150x130/ftp/tek_akt_sliki/2014/zagadVozd1.jpg)
![Edukimi shendetesore tetor 2014 Edukimi shendetesore tetor 2014](http://cph.mk/~centar/images/lofthumbs/150x130/ftp/tek_akt/MK/sliki/ZdrEdukOktomvri2014.jpg)
![Edukimi shendetesore shtatore 2014 Edukimi shendetesore shtatore 2014](http://cph.mk/~centar/images/lofthumbs/150x130/ftp/tek_akt/MK/sliki/zdr_ed_sept_2014.jpg)
![Komunikimi me mediat Komunikimi me mediat](http://cph.mk/~centar/images/lofthumbs/150x130/ftp/tek_akt_sliki/2014/abortusi14.jpg)
![Komunikimi me mediat Komunikimi me mediat](/~centar/ftp/tek_akt_sliki/2014/14%20god_majki.jpg)
![komunikimi me mediat komunikimi me mediat](http://cph.mk/~centar/images/lofthumbs/150x130/ftp/tek_akt_sliki/2014/SOP_Telegraf_MK/sop_telegraf.jpg)
![Komunikimi me mediumet Komunikimi me mediumet](http://cph.mk/~centar/images/lofthumbs/150x130/ftp/tek_akt_sliki/2015/komunikacija01072014.jpg)
![Komunikimi me mediumet Komunikimi me mediumet](http://cph.mk/~centar/images/lofthumbs/150x130/ftp/tek_akt_sliki/2015/NovaMakedonija.jpg)
![komunikimi me mediat komunikimi me mediat](/~centar/ftp/tek_akt_sliki/2014/otkaz_pusenje/otkazuvanje%20od%20pusenje.jpg)