СВЕТСКИ ДЕН НА ТУБЕРКУЛОЗА

Секоја година го одбележуваме Светскиот ден на Туберкулозата (ТБ) за да ја подигнеме јавната свест за катастрофалните здравствени, социјални и економски последици од оваа болест и да ги засилиме напорите за ставање крај на глобалната епидемија на ТБ. Светски ден за борба против туберкулозата 2023 година, со тема „ Да! Можеме да ставиме крај на ТБ!“

, има за цел да инспирира надеж и да поттикне лидерство на високо ниво, зголемени инвестиции, побрзо прифаќање на новите препораки на СЗО, усвојување иновации, забрзана акција и мултисекторска соработка за борба против епидемијата на ТБ. 

Оваа година е критична, со можности да се подигне видливоста и политичката посветеност на состанокот на високо ниво на ОН за ТБ во 2023 година. СЗО, исто така, ќе објави повик за акција со партнерите во кои ќе ги повика земјите-членки да го забрзаат воведувањето на новите пократки режими за целосно орален третман за ТБ отпорна на лекови, препорачани од СЗО. Светскиот ден на туберкулозата се одбележува секоја година на 24 март за да се подигне свеста и напорите да се стави крај на глобалната епидемија. 

Додека се собираме за да го одбележиме Светскиот ден за борба против туберкулозата, се солидаризираме со милионите луѓе кои заболуваат од ТБ секоја година и се сеќаваме на милионите кои ги загубија животите од оваа болест што може да се спречи и излечи. Тековната пандемија на СОВИД-19, заедно со конфликтите низ Европа, Африка и Блискиот Исток, им стави уште поголем товар на засегнатите, што доведе до прекин на основните услуги за ТБ и дополнителни смртни случаи. 

ТБ и понатаму е еден од најсмртоносните инфективни убијци во светот. Секој ден, над 4000 луѓе ги губат своите животи од ТБ, а близу 30.000 луѓе заболуваат од оваа болест која може да се спречи и може да се излечи. Глобалните напори за борба против ТБ спасиле околу 66 милиони животи од 2000 година. За прв пат по повеќе од една деценија, смртните случаи од ТБ се зголемија во 2020 година. Фокусот оваа година на Светскиот ден на ТБ и темата - „Инвестирај за да се стави крај на ТБ. Спасете животи.“ – ја пренесува итната потреба за драматично зголемување на инвестициите за да се засили борбата против ТБ и да се постигнат обврските за ставање

крај на ТБ преземени од глобалните лидери. Ова е од витално значење за да се осигураме дека никој нема да остане зад рамноправниот пристап до превенцијата и грижата за ТБ во согласност со настојувањето на СЗО кон постигнување универзална здравствена покриеност. 

Прво, би сакале да повикаме на зголемување на домашните и меѓународните инвестиции за да се затворат празнините во финансирањето за спроведување и истражување на ТБ. Земјите се повикани да ги зголемат домашните инвестиции во контекст на универзалната здравствена покриеност како одржлив начин за затворање на овој финансиски јаз. Сепак, за земјите со послаби економии кои имаат несоодветен фискален капацитет за проширување на јавното финансирање, особено по огромните социоекономски влијанија на СОВИД-19, ќе биде потребна меѓународна поддршка на краток или среден рок. Ни требаат меѓународни донатори за значително да ги зголемат инвестициите и, исто така, да ги искористиме другите постоечки и нови механизми за финансирање за да го исцртаат патот напред кон сеопфатно закрепнување на напредокот. 

Второ, не треба да заборавиме дека напредокот во јавното здравство зависи од иновациите: финансирањето за истражување на ТБ мора повеќе од двојно да се поттикне откривањето на нови алатки, вклучително и вакцините, и да се зголемат иновациите што спасуваат животи. СЗО ги интензивира напорите за обликување на агендата за вакцини против туберкулоза, со висок притисок оваа година преку самит. 

Трето, инвестициите го надминуваат финансирањето. Треба да инвестираме во одржувањето на основните услуги за ТБ за време на пандемијата COVID-19 и тековните конфликти за да се осигураме дека придобивките направени во борбата против ТБ нема да бидат поништени. Треба да се преземат сите мерки за да се обезбеди континуитет на услугите за луѓето на кои им е потребен превентивен и куративен третман за ТБ. Испораката насочена кон луѓето на услугите за превенција, дијагноза, третман и нега на ТБ, вклучително и преку дигитални технологии, треба да се обезбеди во тандем со одговорот на СОВИД-19 и другите итни одговори. ТБ треба да биде вклучена во плановите за подготвеност за пандемијата на земјите. 

Четврто, треба да инвестираме во забрзување на прифаќањето на новите упатства и алатки на СЗО, вклучувајќи целосно орални третмани, брзи молекуларни тестови, кои можат значително да го подобрат пристапот, квалитетот на грижата и подобри резултати за засегнатите. Штотуку објавивме нови консолидирани упатства за управување со ТБ кај деца и адолесценти кои го менуваат начинот на третман и превенција. Децата и адолесцентите со ТБ заостануваат зад возрасните во пристапот до превенција и грижа за ТБ. Треба брзо да ја прошириме примената на упатствата низ земјите за да спасиме млади животи и да избегнеме страдање. 

Петто, ние сме загрижени од растечките стапки на сиромаштија, нееднаквост, недоволна исхрана, коморбидитет, дискриминација и стигма кои се главните двигатели на епидемијата на ТБ. Треба да инвестираме во проширување на социјалната заштита и универзалната здравствена покриеност, борбата против стигмата и дискриминацијата, како и зајакнување на мултисекторскиот ангажман и одговорност. Потребна ни е усогласена акција и поголема одговорност од сите сектори за да ги обезбедиме вистинските услуги, поддршка и овозможување безбедна средина на вистинското место, во вистинско време за луѓето со ТБ.

https://www.who.int/news/item/24-03-2022-who-world-tb-day-newsletter 
https://www.who.int/campaigns/world-tb-day/2023 
https://www.who.int/campaigns/world-tb-day 

Изрботил: Дипл: Правник Семира Саити