Четвртата димензија на здравјето – духовно или спиритуално здравје

 Здравјето е еден од најважните елементи и атрибути на нашиот живот, предуслов за извршување на секојдневните активности за квалитетен, исполнет и среќен живот воопшто. Идеите за сваќањето на здравјето го следеле развојот на општеството и медицинската научна мисла во целина. Од античко време до денес се направени многу обиди здравјето поцелосно да се објасни и дефинира.

Современото сваќање на здравјето станува официјално кога Светската здравствена организација, при нејзиното формирање во 1948 г., во Статутот внесува дефиниција која гласи: Здравјето е состојба на целосна физичка, ментална и социјална благосостојба, а не само отсуство на болест и неспособност.

Во последните 10 и повеќе години на меѓународните професионални собири од областа на биомедицината и јавното здравје, како и во стручната литература, дефиницијата за здравјето, внесена во Статутот на СЗО, сé почесто се дополнува со четврта димензија - духовно или спиритуално здравје. Во најопшта смисла, духовното и спиритуалното здравје вклучува чувство на исполнетост и задоволство од сопствениот живот, позитивни вредности, самодоверба и самопочитување, мир и динамично спокојство со емоционална рамнотежа, внатрешна и кон околината, морал и вистинољубивост, несебичност, позитивни емоции, поддршка и подготвеност за помош кон другите луѓе, одговорност и придонес кон заедничко добро, како и успешно менаџирање на проблемите и барањата на секојдневниот живот и на социјалниот стрес. Емоционалната и духовна интелигенција и потенцијал се составни компоненти на духовното или спиритуално здравје кое, во поширока смисла, е синоним за човечноста и севкупниот интегритет на една личност. Ниското ниво на духовен потенцијал на една индивидуа е основа за манифестирање на мноштво негативни особини на личноста, нанесувајќи штета на други луѓе, на вредносниот систем во пошироката заедница и на заедничкото добро.

Материјалот е преземен од Vox medici, гласило на Лекарската комора на Македонија, број 82, од март 2014 година.

Автор на трудот, Кон четвртата димензија на здравјето – духовното или спиритуално здравје, е проф. д-р Дончо Донев, од Институтот за социјална медицина при Медицинскиот факултет на Универзитетот Св. Кирил и Методиј во Скопје.